Wangsulana :

Epos Ramayana nyritakake babagan Sang Rama kang jumeneng nata ing Kraton Kosala, ing sisih lor Kali Gangga, ibukuthane ing Ayodhya. Saderengipun dipunwiwiti saking cariyos Prabu Dasarata ingkang gadhah tiga permaisuri, inggih menika: Kosalya, Kekayi, lan Sumitra. Saking Dewi Kosalya, miyos Sang Rama. Saking Dewi Kekayi miyos Sang Bharata. Saka Dewi Sumitra lair anak kembar jenenge Laksmana lan Satrugna. Pangéran papat iku gagah prakosa la :

Ing sawijining dina, Resi Wiswamitra njaluk tulung marang Sang Rama kanggo njaga pertapan ing tengah alas saka gangguan saka rakshasa. Sasampunipun rembugan kaliyan Prabu Dasarata, Resi Wiswamitra lan Sang Rama tindak dhateng tengahing wana kadherekaken Sang Laksmana. Sajrone lelampahan, Sang Rama lan Lakshmana diwenehi kawruh spiritual saka Resi Wiswamitra. Dheweke uga terus mateni para raksasa sing ngganggu ritual para Rishi. Bareng ngliwati Mithila, Sang Rama melu sayembara kang dianakake dening Prabu Janaka. Dheweke kasil menangake sayembara lan nduweni hak nglamar Dewi Sinta, putrine Prabu Janaka. Nggawa Dewi Sita, Rama lan Lakshmana bali menyang Ayodhya. Prabu Dasarata sing wis sepuh arep masrahake tahta marang Rama. Saka panyuwune Dewi Kekayi, Sang Prabu kanthi wegah masrahake tahta marang Bharata dene Rama kudu ninggalake kerajaan suwene 14 taun. Bharata kepengin Rama minangka penerus tahta, nanging Rama ora gelem lan kepengin manggon ing alas karo garwane lan Laksmana. Akhire Bharata mrentah Kerajaan Kosala kanthi asmane Rama.

Rama manggon ing alas Sajrone pambuwangan ing alas, Rama lan Lakshmana ketemu karo macem-macem raksasa, kalebu Surpanaka. Amarga Surpanaka napsu marang Rama lan Lakshmana, irunge dipotong dening pedhange Lakshmana. Surpanaka sambat marang Rawana yen lagi dianiaya. Rawana nesu lan arep males dendam. Dheweke lunga menyang panggonane Rama lan Lakshmana banjur kanthi trik, dheweke nyulik Sita, garwane Rama. Ing upaya nyulik, Jatayu nyoba nulung nanging ora kasil, mula dheweke tiwas. Rama ngerti yen garwane diculik, banjur nggoleki Rawana menyang Kerajaan Alengka atas arahan Jatayu. Ana ing dalan ketemu Sugriwa, Raja Kiskindha. Kanthi pambiyantu Sang Rama, Sugriwa kasil ngrebut karajan saka panguwasane kangmase, Subali. Kanggo mbales jasane, Sugriwa bersekutu karo Sang Rama kanggo nyerang Alengka. Kanthi bantuan Hanuman lan ewonan wanara, padha nyabrang samodra lan nyerang Alengka. Rama nyerang Rawana Rawana sing ngerti kerajaane lagi diserbu, ngutus sekutune kalebu putrane - Indrajit - kanggo nyerang Rama. Pituture Wibisana (adhine) ora digatekake, malah diusir. Pungkasane, Wibisana sisihan karo Rama. Indrajit nyopot gaman Nagapasa lan menang, nanging ora suwe. Dheweke mati ing tangan Lakshmana. Sawisé sekutu lan patihé mati siji-siji, Rawana maju lan perangé sengit. Kanthi panah Brahmāstra sing kuat, Rahwana mati minangka ksatria. Sawise Rawana seda, tahta Kerajaan Alengka dipasrahake marang Wibisana. Sinta bali menyang pangkone Rama sawise kasuciane diuji. Rama, Sita lan Laksmana bali menyang Ayodya kanthi slamet. Hanoman ngabdi marang Rama. Bareng wis tekan Ayodhya, Bharata nyalami kanthi kurmat lan masrahake dhampar marang Rama.

Keterangan :

Nuwun sewu jawabane kepanjangan. Nuwun sewu menawi wonten kalepatan, mugi-mugi bermanfaat Amin YRA