Jawaban:

Wacan aksara jawa ing pacelathon;

1. Swaragi kyai Kalijaga pancen remen wayang.
2. Janji prasetya kuwi misuwur karan sumpah palapa.
3. Kuncara ning asma nata ing Ngamarta.
4. Semut darbe urip tertib kang mirunggan.
5. Ana teh rasa sepet pait lan kenthel.
6. Aku iklas lan sabar minangka urip mulya.
7. manungsa kudu gelem ngedum ilmu, banda, lan pengalaman.
8. Lakon-lakon kang padha layon ngoyak wektu.
9. Ning kala-kala blas ora dilakoni
10. Nganti tumekane titiwanci lakon padha dadya layon.

____________________

Penjelasan:

Aksara Jawa utawa sinebut aksara legena (caraka), iku cacahe ana 20;

• ha ꦲ, na ꦤ, ca ꦕ, ra ꦫ, ka ꦏ
• da ꦢ, ta ꦠ, sa ꦱ, wa ꦮ, la ꦭ
• pa ꦥ, dha ꦝ, ja ꦗ, ya ꦪ, nya ꦚ
• ma ꦩ, ga ꦒ, ba ꦧ, tha ꦛ, nga ꦔ

Aksara Jawa legena nduweni pasangan, cacahe ya ana 20, antarane;

• ha ꧀ꦲ, na ꧀ꦤ, ca ꧀ꦕ, ra ꧀ꦫ, ka ꧀ꦏ
• da ꧀ꦢ, ta ꧀ꦠ, sa ꧀ꦱ, wa ꧀ꦮ, la ꧀ꦭ
• pa ꧀ꦥ, dha ꧀ꦝ, ja ꧀ꦗ, ya ꧀ꦪ, nya ꧀ꦚ
• ma ꧀ꦩ, ga ꧀ꦒ, ba ꧀ꦧ, tha ꧀ꦛ, nga ꧀ꦔ

Dene isa muni swara kang werna-werni, aksara jawa legena diwenehi sandhangan. Sandhangan ing aksara jawa digolongke ana 3 werna, yaiku;

1》Sandhangan Swara:

• Taling = ꦺ "è"
• Pepet = ꦼ "e"
• Wulu = ꦁ "i"
• Taling tarung = ꦺꦴ "o"
• Suku = ꦸ "u"

2》Sandhangan Panyigeg Wanda;

• Wigyan = ꦃ sigeg "h"
• Layar = ꦂ sigeg "r"
• Cecak = ꦁ sigeg "ng"
• Pangkon = ꧀ sigeg paten

3》Sandhangan Wyanjana;

1. Cakra = ꦿ gantine "ra"
2. Cakra keret = ꦽ gantine "re"
3. Pengkal = ꦾ gantine "ya"