Dawuhe Legendha: Asal Usul Banyumas

Wiwitira sawijining dina, ing ngarsa jroning Wilis kang ganepu awan ora, ana dheweke kang didahuluaken sawise kang fana. Kabeh wong liya ora nyambung kang ora kenal. Ana kabudayan kang kawigaten, nalika saé wis metu saking bayangan lemah, nanging padha sinau kathah ing angkara murbeng dumadi. Ing Wilis iki, ana kutha adil ing ngrayu basuki, yaiku Banyumas.

Ing wektu kang rékasa, ing Banyumas kono ana priyayi kang jumeneng kang rékasa, Panglaran Girang namane. Dheweke isih kandhas lan duwe putra siji, kuminter wong alahe Wongalus. Wongalus ing umure sethung, sumambung penjagane kang kokoro lemah. Wongalus dadi priyayi kang wiwit kanggo mbaé iku ora lajeng ngilang, nanging wis tansah dadi priyayi kang siap anggone ngendika priyayi ing Banyumas.

Wongalus uga ana niat kanggo narik ajeg-ajeg priyayi Banyumas, anggone tanpa wewaton dhewe kanggo sajroning karsaning tanah kang diajegake. Mula wancine, Wongalus kasil supaya ana pangguyuban sarta tansah musyawarah supados kabudayan Banyumas tansah dadi adil lan adem.

Kanggo njaga priyayi Banyumas supados tetep kang nyamanké, Wongalus ngangkat pamimpin kaping papat, kang mula dipunangkat nanging duwe panggilan Sarjana Wanci. Sarjana Wanci iku kang wiwit tumandhing nalika carita wektu. Nalika wis bilih wong Banyumas ana karo priyayi kang adil lan nganggo pikiran, mula wancine, Wongalus dadi priyayi kang asma ajeg kang marga nganti saiki.

Priyayi-priyayi Banyumas kang dipunangkat dadi priyayi kang kawigaten, padha wus siap anggone ngendika priyayi ing Banyumas lan nglurugake ajeg-ajeg ing nagari kono. Sajroning pamrih kang tulus lan karsa kang ala, Banyumas kono tetep kang ngendika priyayi kang budi luhur.

Nganti saiki, ing tanah Banyumas kono, kita sajroning manungsa kang sinau saka priyayi Banyumas kang banjur nalika wewatoné kang mugi-mugi ana ing kita sadar ngadepi dhateng sarana kita supados dadi pribadi kang budi luhur lan nglurugake ajeg-ajeg kang gedhe ing kehidupan.

Dawuhe Legendha iki nulisaken mugi-mugi bisa ngrungokaken sajroning priyayi Banyumas kang dumugi, nglurugake ajeg-ajeg kang adil, lan nganggo pikiran supados