Nggawe ukara saka ragam basa.

1. NGOKO LUGU

• wan, bapakmu ana omah apa ora?
• aku sesuk arep menyang pare, Kowe gelem melu?

2. NGOKO ALUS

• wan, bapake panjenegan ana dalem apa ora?
• aku sesuk arep menyang pare, panjenegan gelem nderek?

3. KRAMA LUGU

• wan, bapake sampeyan wonten griya napa mboten?
• kula mbenjing badhe ten pare, sampeyan purun tumut?

4. KRAMA ALUS

• wan, bapakipun panjenegan wonten dhateng dalem punapa mboten?
• Kula mbenjing badhe dhateng pare, panjenegan kersa nderek?

___________________

Pembahasan

Unggah ungguh basa yaiku aturan adat istiadat ing tlatah Jawa utawa babadan sopan santun, tata krama, tata susila, nanging nggunakake basa Jawa.

Unggah ungguh basa ana 2 :

1. Ngoko :

• Ngoko lugu
• Ngoko alus

2. Krama :

• Krama lugu
• Krama alus

⚫ Ngoko lugu

Basane ngoko, ora kecampuran tembung Krama.

→ panggonane :

• padha kanca sadrajat
• marang wong kang luwih enom

→ tuladhane :

• Kowe arep menyang endi?

⚫ Ngoko alus

Basane ngoko, kecampuran Krama Inggil.

→ sing dikramakne :

• wonge, umume arupa tembung aran lan tembung sesulih
• panindake, umume arupa tembung kriya
• kaduwekane, awujud tembung Aran

→ panggonane :

• dulur enom marang dulur tuwa
• kapernah tuwa nanging derajate luwih dhuwur
• wong sadrajat kang padha ngajeni
• ibu marang bapak sing kulina Ngoko

→ tuladhane :

• Panjenengan arep tindak menyang endi?

⚫ Basa Krama lugu

Basane Krama, ora dicampur ngokolan krama inggil. Ater ater lan panambange sing dikramakne.

→ panggonane :

• wong sadrajat sing durung akrab
• wong sing durung kenal

→ tuladhane :

• sampeyan badhe kesah ten pundi?

⚫ Basa Krama Alus

Basane luwih Alus lan luwih ngajeni, sing dikramakne wonge, panindake lan kaduwekane, nanging awake dhewe ora dikramakne.

→ panggonane :

• wong enom marang wong tuwa
• marang wong sing dhuwur drajate

→ tuladhane :

• Panjenengan badhe tindak pundi?

Detail Jawaban

• Mapel : Bahasa Daerah
• Kelas : 7
• Materi : Unggah ungguhing basa
• Kode : 13