Jawaban:

Tembang Durma

1. Pangertene Durma

a. Durma iku saka tembung (kata) Dur kang tegese mundur lan Ma kang tegese malima (madat main minum madon lan maling). Dadi tembung Durma artine/tegese mundur/nyingkiri saka laku malima (madat main minum madon lan maling).

b. Nanging ana uga sing negesi menawa tembung Durma iku asale saka tembung Dur kang tegese mundur lan ma kang tegese maju. Dadi durma iku tegese maju-mundur utawa gojag-gajeg, was-was (ragu-ragu) utawa tidha-tidha nglakoni urip.

c. Pangertene liyane ana sing ngarteke yen durma iku tegese derma (darma) utawa paweweh (sedekah).

2. Aturan/pathokan/paugeran tembang Durma

a. Guru gatra : 7 gatra

b. Guru wilangan : 12, 7, 6, 7, 8, 5, 7.

c. Guru lagu : a, i, a, a, i, a, a.

(Utawa bisa katulis :12a, 7i, 6a, 7a, 8i, 5a, 7a.)

3. Watak tembang Durma

Watake yaiku galak lan wani

4. Makna tembang Durma

Miturut maknane, tembang Durma iku nggambarake manungsa yen wis kecukupan uripe banjur tuwuh rasa welas asih marang liyane kang nandang susah banjur kepingin weweh/derma marang sapadha-padha.

Penjelasan:

Pada 4

Apan ana sesiku telung prakara,

Nanging gedhe pribadi, Puniki lilira,

Yoking telung prakara,

Poma ywa nggunggung sireki,

Sarta lan aja,

Nacad kepati pati.

Terjemahan bebas mawa basa Indonesia :

Bukankah ada tiga perkara utana yang akan membesarkanmu, ketiga perkara tersebut adalah jangan menyombongkan diri, jangan mengejek, dan jangan mencela.