Ngowahi ukara dadi ragam basa.

1. Bapak mangkat nyambut gawe sawise Dhahar.

→ Ngoko Alus = bapak bidal nyambut gawe sauwise dhahar.

→ Krama lugu = bapak bidal nyambut damel Saksampune nedha.

→ Krama Alus = bapak bidal ngasta damel Saksampunipun Dhahar.

2. Ibu saking pasar tuku klambi kanggo bapak.

→ Ngoko Alus = ibu saka pasar mundhut klambi kanggo bapak.

→ Krama lugu = ibu saking peken tumbas rasukan kangge bapak.

→ Krama Alus = ibu saking peken mundhut ageman kagem bapak.

3. Bapak mau esuk aweh dhuwit kanggo tuku LKSku.

→ Ngoko Alus = bapak mau esuk Maringi dhuwit kanggo mundhut LKSku.

→ Krama lugu = bapak wau enjing nyukani yatra kangge tumbas LkS kula.

→ Krama Alus = bapak kalawau enjing Maringi arta kagem mundhut LKS Kula.

4. Simbah ora bisa mlaku amarga lara sikile.

→ Ngoko Alus = Simbah ora bisa tindak amarga lara ampeyane.

→ Krama lugu = Simbah mboten saged mlampah amargi sakit sukune.

→ Krama Alus = eyang mboten saged tindak amargi gerah ampeyanipun.

5. Mas Didik, kowe duwe umah neng ngendi?

→ Ngoko Alus = mas Didik, panjenengan duwe omah neng ngendi?

→ Krama lugu = mas Didik, sampeyan gadhah griya ten pundi?

→ Krama Alus = mas Didik, panjenengan kagungan dalem wonten pundi?

__________________

Pembahasan

Unggah ungguh basa yaiku aturan adat istiadat ing tlatah Jawa utawa babadan sopan santun, tata krama, tata susila, nanging nggunakake basa Jawa.

Unggah ungguh basa ana 2 :

1. Ngoko :

Ngoko lugu

Ngoko alus

2. Krama :

Krama lugu

Krama alus

⚫ Ngoko lugu

Basane ngoko, ora kecampuran tembung Krama.

→ panggonane :

padha kanca sadrajat

marang wong kang luwih enom

→ tuladhane :

Kowe arep menyang endi?

⚫ Ngoko alus

Basane ngoko, kecampuran Krama Inggil.

→ sing dikramakne :

wonge, umume arupa tembung aran lan tembung sesulih

panindake, umume arupa tembung kriya

kaduwekane, awujud tembung Aran

→ panggonane :

dulur enom marang dulur tuwa

kapernah tuwa nanging derajate luwih dhuwur

wong sadrajat kang padha ngajeni

ibu marang bapak sing kulina Ngoko

→ tuladhane :

Panjenengan arep tindak menyang endi?

⚫ Basa Krama lugu

Basane Krama, ora dicampur ngokolan krama inggil. Ater ater lan panambange sing dikramakne.

→ panggonane :

wong sadrajat sing durung akrab

wong sing durung kenal

→ tuladhane :

sampeyan badhe kesah ten pundi?

⚫ Basa Krama Alus

Basane luwih Alus lan luwih ngajeni, sing dikramakne wonge, panindake lan kaduwekane, nanging awake dhewe ora dikramakne.

→ panggonane :

wong enom marang wong tuwa

marang wong sing dhuwur drajate

→ tuladhane :

Panjenengan badhe tindak pundi?

Detail Jawaban

• Mapel : Bahasa Daerah
• Kelas : 7
• Materi : Unggah ungguhing basa
• Kode : 13